Retoryka ciała i umysłu w XXI wieku

2023-07-21

W erze postępu technologicznego i zmieniających się paradygmatów społeczno-kulturowych, skomplikowana relacja między ciałem a umysłem budzi powszechne zainteresowanie. Niniejszy numer ma na celu zbadanie różnych perspektyw, które wpływają na rozumienie retoryki ciała i umysłu w XXI wieku. Konteksty kulturowe i historyczne mają znaczący wpływ na ewolucję tych dyskursów, gdyż zmieniające się postawy i normy społeczne wpływają na sposób przedstawiania i postrzegania ciała i umysłu w danym momencie, odzwierciedlając tym samym stan psychiki zbiorowej. Badanie perspektywy historycznej pozwala nam rozpoznać, w jaki sposób klasyczne tradycje filozoficzne i retoryczne ukształtowały retorykę ciała i umysłu we współczesnym dyskursie. Starożytni myśliciele, tacy jak Platon, Arystoteles i stoicy, aktywnie debatowali na temat natury relacji umysł-ciało, wywierając trwały wpływ na myśl zachodnią, która nadal odzwierciedla się w dzisiejszych dyskusjach na temat ucieleśnienia i dobrostanu psychicznego.

Opierając się na tych historycznych podstawach, kluczową rolę w kształtowaniu postrzegania wizerunku ciała i postrzegania siebie odgrywają współczesne media. Wszechobecny wpływ platform cyfrowych, mediów społecznościowych i reklam przyczynił się do promowania wyidealizowanych standardów ciała, co prowadzi do niezadowolenia z własnego wyglądu i obniżonej samooceny. Ponadto, warto zauważyć, że retoryka mediów może nie tylko odnosić się do stresu związanego z cielesnością oraz do kryzysów psychicznych, ale wręcz je nasilać, wpływając tym samym na indywidualne i zbiorowe samopoczucie.

Oprócz sfery cyfrowej, literatura i sztuka również odgrywają znaczącą rolę w kształtowaniu retoryki ucieleśnienia. Dzieła literackie i formy artystyczne stanowią bogaty materiał do odkrywania złożoności obrazu ciała oraz wzajemnego oddziaływania ciała i umysłu. Literatura, dzięki sugestywnym opisom, metaforom i symbolice, otwiera nam okno do postrzegania fizycznego „ja” jednostek oraz ukazuje, jak zmagają się ze swoimi stanami psychicznymi. Podobnie sztuka w swoich różnych formach ma moc podważania konwencjonalnych norm dotyczących ciała i umysłu. Malarstwo, rzeźba i inne sztuki wizualne mogą przekazywać wiele emocji i perspektyw związanych z ludzkim ciałem. Artystyczne reprezentacje często przesuwają granice społecznych norm, zachęcając odbiorców do kwestionowania ustalonych kanonów piękna, tożsamości i dobrostanu psychicznego.

Ponadto, w ciągu ostatnich dwóch dziesięcioleci coraz większy nacisk kładzie się na strategiczne wykorzystanie retoryki w celu promowania dobrostanu ciała i umysłu. W dziedzinie komunikacji zdrowotnej, kwestia ta zdobyła nowe znaczenie w XXI wieku. Wspieranie nienormatywnych  wizerunków ciała i promowanie destygmatyzacji zdrowia psychicznego wymaga odpowiednich strategii retorycznych, które pozwolą wywołać pożądane zmiany i zwiększyć świadomość na temat samopoczucia fizycznego i psychicznego.

Podsumowując, temat „Retoryka ciała i umysłu w XXI wieku” oferuje bogaty wachlarz retorycznych perspektyw. Obejmuje on reprezentacje medialne, komunikację w zakresie zdrowia publicznego, cyfrowe wzorce ucieleśnienia oraz rozważania historyczne i kulturowe. Zrozumienie i krytyczna analiza retoryki otaczającej ciało i umysł we współczesnych czasach nie tylko informuje nas o złożoności ludzkiego doświadczenia, ale także otwiera drogę do zrozumienia zmian we współczesnym świecie. Połączenie literatury, sztuki i sfery cyfrowej daje możliwość odkrywania w jaki sposób ludzkie interakcje, komunikacja i postrzeganie siebie były i są nieustannie kształtowane i redefiniowane przez stale ewoluującą retorykę ciała i umysłu.

Zapraszamy do zgłaszania artykułów badających perspektywę retoryczną wizerunku ciała i umysłu przede wszystkim w XXI wieku, a w szczególności sposobu, w jaki media, literatura i sztuka modyfikują tradycyjne podejście do poznawczych, umysłowych, fizycznych i emocjonalnych odpowiedzi na szybko zmieniające się środowisko człowieka. Chociaż skupiamy się na współczesności, zachęcamy również do zaprezentowania historycznego spojrzenia na retorykę ciała i umysłu.

Zachęcamy do zgłębiania takich tematów jak:

  • Rola mediów w kształtowaniu postrzegania zdrowia fizycznego, psychicznego i emocjonalnego we współczesnym społeczeństwie przez pryzmat retoryki.
  • Ewolucja metafory ciała na przestrzeni wieków; przykłady ucieleśnionej retoryki we współczesnych mediach, literaturze i sztuce.
  • Ciało retoryczne: czym jest, czym powinno być, jak możemy o nim mówić?
  • Retoryczne eksploracje człowieczeństwa: strategie radzenia sobie z kryzysami i redefiniowania szczęścia w kontekście ciała i umysłu.
  • Retoryka zdrowia psychicznego: zmiany w postrzeganiu problemów, chorób i dróg wyjścia z kryzysów zdrowia psychicznego.
  • Retoryczne eksploracje tożsamości: odkrywanie dynamiki ciała i umysłu w kształtowaniu postrzegania i ekspresji  własnego „ja”.
  • Ciała ludzkie a technologiczne: aktualne debaty na temat sztucznej inteligencji z perspektywy retorycznej
  • Wizualna retoryka ciała i umysłu, w tym infografiki, plakaty motywacyjne i afirmacje: w jaki sposób elementy wizualne przeplatają się ze strategiami retorycznymi, aby wpływać na postrzeganie wizerunku ciała i samopoczucia psychicznego.
  • Kształtowanie etosu poprzez praktyki cielesne i mentalne: w jaki sposób ucieleśnione doświadczenia i procesy mentalne kształtują i zwiększają wiarygodność i perswazyjność komunikatorów.

Redaktorki wydania:

  • Anna Bendrat, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej (anna.bendrat@gmail.com)
  • Elżbieta Pawlak-Hejno, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej (elzpawlak@gmail.com)

Harmonogram:

  • termin nadsyłania zgłoszeń: 30 listopada 2023 r.
  • docelowa data publikacji: czerwiec 2024 r.