The rhetoric of ecology in the post-apocalyptic cinematic landscape
DOI:
https://doi.org/10.29107/rr2021.2.3Słowa kluczowe:
filmy postapokaliptyczne, krajobraz filmowy, retoryczna środowiskowość, I Am Legend, Mad Max: Fury RoadAbstrakt
Współczesne filmy postapokaliptyczne przedstawiają ludzkość na krawędzi wymarcia i świat zdewastowany przez katastrofy ekologiczne. Takie filmy odzwierciedlają naglące dyskursy antropocenu, jednocześnie oferując przykłady postantropocentrycznej perspektywy i nowych form podmiotowych, do których ta perspektywa prowadzi. Niniejszy tekst dowodzi, że podstawowym środkiem retorycznym generującym w takich filmach perspektywę ekokrytyczną jest krajobraz postapokaliptyczny. Pokazana w kinie przestrzeń kształtuje znaczenie wszystkich filmów, a w szczególności tych, w których sceneria zostaje przekształcona w krajobraz (Lefebvre 2006). Co więcej, w filmach postapokaliptycznych krajobraz staje się głównym miejscem „retorycznego środowiska” filmów (McMurry 2017). Artykuł analizuje postapokaliptyczny krajobraz w I Am Legend (2007) i Mad Max: Fury Road (2015) oraz splątaną relację między ludźmi a rozpadającym się światem, który ich otacza. Posługując się teorią posthumanistyczną Rosi Braidotti (2013), autorka argumentuje, że omawiane w artykule filmowe krajobrazy nawiązują do „eko-filozofii wielorakich przynależności” (Braidotti 2013, 49) i niosą ze sobą „proces redefiniowania poczucia przywiązania i połączenia ze wspólnym światem” (Braidotti 2013, 2019). Ostatecznie dochodzi do wniosku, że afektywny urok tych krajobrazów skłania widza do przyjęcia perspektywy postantropocentrycznej, pobudzając w ten sposób nowe wymiary świadomości dotyczącej środowiska.
Bibliografia
Alaimo, Stacy. 2010. Bodily natures: Science, environment and the material self. Bloomington: Indiana University Press.
Bandy, Mary Lea and Kevin Stoehr. 2012. Ride, Boldly Ride. The Evolution of the American Western. Berkeley: University of California Press.
Braidotti, Rosi. 2013. The Posthuman. Cambridge and Malden: Polity.
Braidotti. Rosi. 2017. “Four Theses on Posthuman Feminism.” In Anthropocene Feminism, edited by Richard Grusin, 21-48. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Blakesley, David. 2003. “Introduction: The Rhetoric of Film and Film Studies.” In The Terministic Screen. Rhetorical Perspectives on Film, edited by David Blakesley, 1-16. Carbondale: Southern Illinois University Press.
Bould, Mark. 2012. Science Fiction. Abingdon, Oxon: Routledge.
Bradshaw, Peter. 2015. “Mad Max: Fury Road review – Tom Hardy is a macho Mr Bean in brilliantly pimped reboot.” The Guardian, May 11. https://www.theguardian.com/film/2015/may/11/madmax-fury-road-review-tom-hardy
Brayton, Sean. 2011. “The Racial Politics of Disaster and Dystopia in I Am Legend.” The Velvet Light Trap Mar 2011 (67): 66-76. https://doi.org/10.5555/vlt.2011.67.66.
Burke, Kenneth. 1969. A Rhetoric of Motives. Berkeley: University of California Press.
Carmichael, Deborah A. 2006. “The Living Presence of Monument Valley in John Ford’s Stagecoach (1939).” In The Landscape of Hollywood Westerns: Ecocriticism in an American Film Genre, edited by Deborah A. Carmichael, 212– 228. Salt Lake City: University of Utah Press.
Carnevale, Rob. 2007. “I Am Legend – Francis Lawrence and Akiva Goldsman interview.” Indie-London. Accessed December 21, 2020. http://www.indielondon.co.uk/Film-Review/i-am-legend-francis-lawrence-and-akiva-goldsman-interview.
Child, Ben. 2014. “Comic-Con 2014: Mad Max: Fury Road roars into view.” The Guardian, July 28.
Clark, Gregory. 2004. Rhetorical Landscapes in America. Variations on a Theme from Kenneth Burke. Columbia: University of South Carolina.
Du Plooy, Melinda. 2019. “‘Hope is a mistake, if you can’t fi x what’s broken you go insane’: a reading of gender, (s)heroism and redemption in Mad Max: Fury Road.” Journal of Gender Studies, 28 (4): 414-434. https://doi.org/10.1080/09589236.2018.1491395.
Duralde, Alonso. 2015. “‘Mad Max: Fury Road’ Review: Tom Hardy and Charlize Theron Rev Up This Post-Apocalyptic Return Trip.” The Wrap, May 11. https://www.thewrap.com/mad-max-fury-roadreview-tom-hardy-charlize-theron-nicholas-hoult/.
Foucault, Michel. 2005. The Order of Things. An archaeology of the Human Sciences. London: Routledge.
Franck, Kaja. 2020. “The Wilderness.” In The Palgrave Handbook of Contemporary Gothic, edited by Clive Bloom, 243-258. Cham: Palgrave Macmillan.
Garrard, Greg. “Worlds Without Us: Some Types of Disanthropy.” SubStance 41 (1), issue 127: Globing the Earth: The New Eco-logics of Nature, 40-60. http://www.jstor.com/stable/23261102.
Gunning, Tom. 1986. “The Cinema of Attractions: Early Film, its Spectators and the Avant-garde.” Wide Angle 8 (3-4): 63-70.
Hart, William. 2015. “Racebending: Race, Adaptation and the films I, Robot and I Am Legend.” In The Fantastic Made Visible: Essays on the Adaptation of Science Fiction and Fantasy from Page to Screen, edited by Matthew Wilhelm Kapell and Ace G. Pilkington, 207-222. Jefferson: McFarland & Company, Inc., Publishers.
Halbfinger, David M. 2007. “The City That Never Sleeps, Comatose.” The New York Times, November 4. https://www.nytimes.com/2007/11/04/movies/moviesspecial/04halb.html?ref=moviesspecial
Heyes, Michael E. 2017. “Fixing Ground Zero: Race and Religion in Francis Lawrence’s I Am Legend,” Journal of Religion & Film 21 (2), article 13. https://digitalcommons.unomaha.edu/jrf/vol21/iss2/13.
Hulme, et al. 2020. “Social Scientific Knowledge in Times of Crisis: What Climate Change can Learn from Coronavirus (and Vice Versa).” Wiley Interdiscip Rev Clim Chang 11: e656. https://doi.org/10.1002/wcc.6565hk.
Ivakhiv, Adrian. 2008. “Green Film Criticism and Its Future.” Interdisciplinary Studies in Literature and Environment 15 (2): 1–28.
Jensen, Jeff. 2007. “Will Smith takes on “I Am Legend.”” Entertainment Weekly, September 6. https://ew.com/article/2007/09/06/will-smith-takes-i-am-legend/.
Kaplan, E. Ann. 2016. Climate Trauma: Foreseeing the Future in Dystopian Film and Fiction. New Jersey: Rutgers University Press.
King, Geoff. 2000. Spectacular Narratives. Hollywood in the Age of the Blockbuster. London and New York: I.B.Tauris.
Koerner, Joseph Leo. 2009. Caspar David Friedrich and the Subject of Landscape. Second edition. London: Reaktion Books.
Latour, Bruno. 2005. Reassembling the Social. An Introduction to Actor-Network-Theory. New York: Oxford University Press.
Lefebvre, Martin. 2006. “Between Setting and Landscape.” In Landscape and Film, edited by Martin Lefebvre, 19-60. London and New York: Routledge.
Lesnick, Silas. 2015. “George Miller Interview: Hope and Fear on Fury Road.” Comingsoon.net, May 13. https://www.comingsoon.net/movies/features/439319-george-miller-interview-hope-andfear-on-fury-road.
Martí, Mónica. 2020. “Ecocritical Archaeologies of Global Ecocide in Twentieth-First-Century Postapocalyptic Films.” In Avenging Nature: The Role of Nature in Modern and Contemporary Art and Literature, edited by Eduardo Valls Oyarzun, Rebeca Gualberto Valverde, Noelia Malla Garcia, María Colom Jiménez, Rebeca Cordero Sánchez, 179-194. Lanham: Lexington Books.
Merchant, Carolyn. 2005. Radical Ecology. The Search for a Livable World. Second Edition. New York: Routledge.
Merola, Nicole M. 2018. ““What do we do but keep breathing as best we can this / minute atmosphere”: Juliana Spahr and Anthropocene Anxiety.” In Affective Ecocriticism. Emotion, Embodiment, Environment, edited by Kyle Bladow and Jennifer Ladino, 25-50. Lincoln: University of Nebraska Press.
McMichael, Anthony J. 2004. “Environmental and Social Influences on Emerging Infectious Diseases: Past, Present and Future.” Philos Trans R Soc Lond B Biol Sci 359 (1447): 1049–1058.
McMurry, Andrew. 2017. “Rhetoric and Environment.” In The Oxford Handbook of Rhetorical Studies, edited by Michael J. Macdonald, 733-744. New York: Oxford University Press.
Morse, Stephen S. 1995. “Factors in the Emergence of Infectious Diseases.” Emerg Infect Dis 1(1): 7–15.
Mulvey, Laura. “Visual Pleasure and Narrative Cinema.” Screen 16 (3): 6-18.
Rust, Stephen. 2013. “Hollywood and Climate Change.” In Ecocinema Theory and Practice, edited by Stephen Rust, Salma Monani and Sean Cubitt. 191-211. New York and London: Routledge.
Scott, A.O. 2015. “Review: ‘Mad Max: Fury Road,’ Still Angry After All These Years.” The New York Times, May 14. https://www.nytimes.com/2015/05/15/movies/review-mad-max-fury-roadstill-angry-after-all-these-years.html.
Sharma, Virender K., Chetan Jinadatha, and Eric Lichtfouse. 2020. “Environmental Chemistry is Most Relevant to Study Coronavirus Pandemics.” Environmental Chemistry Letters 18: 993–996. https://doi.org/10.1007/s10311-020-01017-6.
Soles, Carter. 2016. “I Am Legend (2007), U.S. Imperialism, and the Liminal Animality of “The Last Man.” In Screening the Nonhuman: Representations of Animal Others in the Media, edited by Amber E. George and J. L. Schatz, 75-89. Lanham: Lexington Books.
Timberlake, John. 2018. Landscape and the Science Fiction Imaginary. Bristol: Intellect.
Yates, Michelle. 2017. “Re-casting Nature as Feminist Space in Mad Max: Fury Road.” Science Fiction Film and Television 10 (3): 353–370. https://doi.org/10.3828/sfftv.2017.24.
Žižek, Slavoj. 2010. Living in the End Times. London: Verso.
Žižek, Slavoj. 2020. “There will be No Return to Normality after Covid. We are Entering a Post-Human Era & will have to Invent a New Way of Life.” RT. December 8. https://www.rt.com/op-ed/508940-normality-covid-pandemic-return/
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 "Res Rhetorica"
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły publikowane są na lincencji CC BY 4.0. Treść licencji jest dostępna tutaj: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/
Artykuły opublikowane na licencji CC-BY (wersje postprint) mogą być udostępniane przez autorów każdemu, na dowolnej platformie lub za pośrednictwem dowolnego kanału komunikacyjnego pod warunkiem, że zostały przypisane do Res Rhetorica jako pierwotnego wydawcy.
