Choroba jako mistyczne uzdrowienie – trzy wczesne świadectwa retoryki naprawczej w judeo-hebrajskim i judeo-chrześcijańskim dyskursie formacyjnym
DOI:
https://doi.org/10.29107/rr2023.1.1Słowa kluczowe:
retoryka naprawcza, retoryka cielesności, choroba, starożytne piśmiennictwo formacyjneAbstrakt
Retoryka naprawcza powiązana z retoryką cielesności/choroby już przed dekadą znalazła na Zachodzie zastosowanie w badaniach nad późnoantycznym piśmiennictwem monastycznym. Badania te nie są jednak w Polsce popularne, czego skutkiem jest brak ożywionej dyskusji w środowisku akademickim – chociażby nad terminologią, której brak w rodzimym dyskursie, a także nad specyfiką oraz perspektywami zastosowań retoryki naprawczej jako propozycji metodologicznej. Dlatego niniejszy artykuł będzie próbą zainicjowania dyskusji na gruncie polskim i rekonesansem możliwości, jakie oferuje paradygmat retoryki naprawczej w połączeniu z tradycyjną analizą retoryczną (w odniesieniu do tematyki choroby w literaturze formacyjnej pierwszych wieków po Chrystusie).
Bibliografia
Clemens Alexandrinus. 1909. Opera, vol. 3. (Stromata, Buch VII-VIII, Excerpta ex Theodoto, Eclogae propheticae), red. Otto Stählin. Leipzig: Hinrichs.
Crislip, Andrew. 2012. Thorns in the Flesh: Illness and Sanctity in Late Ancient Christianity. Divinations: Rereading Late Ancient Religion. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
Drijvers, Hendrik Jan Willem. 1994. Collection of Essays. History and Religion in Late Antique Syria. London: Routledge.
Filon Aleksandryjski. 1986. Pisma, t. 1. Przełożył Leon Joachimowicz. Warszawa: Pax.
Helderman, Jan. 1978. „Anapausis in the Epistula Jacobi Apocrypha”. W Nag Hammadi and Gnosis, red. Robert McLachlan Wilson. Leiden: Brill.
Łucarz, Stanisław. 2007. Grób czy świątynia? Problematyka cielesności w antropologii Klemensa Aleksandryjskiego. Kraków: Ignatianum – WAM.
Pałucki, Jerzy. 1993. „Chrystus Boski Lekarz w pismach Klemensa Aleksandryjskiego”. W Wczesno-chrześcijańska asceza, red. Franciszek Drączkowski. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Philo Judaeus. 1894. Works, vol. 2. Translated by Charles Duke Yonge. London: George Bell and Sons.
Piechowiak, Marek. 2009. „Sokrates sam ze sobą rozmawia o sprawiedliwości”. W Kolokwia Platońskie, red. Artur Pacewicz. Wrocław: Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe.
Platon. Fedon. 1958. Przełożył Władysław Witwicki. Warszawa: PWN.
Platon. Kriton. 1958. Przełożył Władysław Witwicki. Warszawa: PWN.
Platon. Timajos. 1960. Przełożył Władysław Witwicki. Warszawa: PWN.
Reale, Giovanni. 2008. „Ciało ludzkie w myśli greckiej: Homer i Plato”. Ethos, 2-3: 105-118
Szram, Mariusz. 2019. „Radykalna asceza jako herezja w Diversarum hereseon liber Filastriusza z Brescii i innych wczesnochrześcijańskich katalogach ruchów heretyckich”. W Veni Domine. Księga pamiątkowa w 50. rocznicę święceń biskupich księdza biskupa prof. dr. hab. Juliana Wojtkowskiego, red. Andrzej Kopiczko. Pelplin: Bernardinum.
Vaught, Jennifer C. (red.). 2010. Rhetorics of Bodily Disease and Health in Medieval and Early Modern England. London: Routledge.
Vogel de, Cornelia J. 1981. „The Sóma-Séma Formula: Its Function in Plato and Plotinus Compared to Christian Writers”. W: Neoplatonism and Early Christian Thought, red. H.J. Blumenthal, Robert Austin Markus. London: Variorum Publications.
Vogel de, Cornelia J. 1988. Rethinking Plato and Platonism. Leiden: Brill.
Zmorzanka, Anna. 2017. „Formuła soma-sema w księdze Tomasza Atlety i jej aspekty ontyczno-etyczne”. Vox Patrum, 67: 767-777
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 "Res Rhetorica"
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły publikowane są na lincencji CC BY 4.0. Treść licencji jest dostępna tutaj: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/
Artykuły opublikowane na licencji CC-BY (wersje postprint) mogą być udostępniane przez autorów każdemu, na dowolnej platformie lub za pośrednictwem dowolnego kanału komunikacyjnego pod warunkiem, że zostały przypisane do Res Rhetorica jako pierwotnego wydawcy.
