Impro i retoryczna sztuka wywoływania emocji

Autor

  • Aleksandra Łukowska Uniwersytet Warszawski

DOI:

https://doi.org/10.29107/rr2022.4.8

Słowa kluczowe:

improwizacja, impro, teatr, wywoływanie emocji, humor

Abstrakt

Artykuł ma na celu przedstawienie takich schematów i działań retorycznych we współczesnej improwizacji teatralnej (tzw. impro), które budują zaangażowanie widowni i wywołują w niej emocje. Badanie skupione było na dwóch obszarach: ujęciu schematów działania improwizatorów i zasad z podręczników impro, na które nałożona została perspektywa retoryczna oraz problematyki identyfikacji z audytorium w teorii Kennetha Burke’a. W celu egzemplifikacji przedstawianych teorii, przytoczony został spektakl improwizowany o charakterze długiej formy fabularnej. Badanie wykazało, że w improwizacji można odnaleźć zabiegi retoryczne stosowane w celu wywołania reakcji emocjonalnych oraz utrzymania uwagi audytorium.

Bibliografia

Abramowska, Janina. 1982. „Topos i niektóre miejsca wspólne badań literackich”. Pamiętnik Literacki 73(1/2): 3-23.

Adams, Kenn. 2007. How to Improvise a Full-Length Play. The Art of Spontaneous Theater. New York: Allworth Press.

Amossy, Ruth. 2001. „Ethos at the Crossroads of Disciplines: Rhetoric, Pragmatics, Sociology”. Poetics Today 22 (1): 1-23. DOI: 10.1215/03335372-22-1-1.

Budzyńska-Daca, Agnieszka. 2008. „Pronuntiatio, czyli sztuka wygłaszania mowy”. W Retoryka, M. Barłowska, A. Budzyńska-Daca, P. Wilczek (red.), 151-170. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Budzyńska-Daca, Agnieszka. 2022. „Retoryka wizerunku publicznego”. Res Rhetorica 9 (2): 101-120.DOI: https://doi.org/10.29107/rr2022.2.6

Burke, Kenneth. 1969. A Rhetoric of Motives. Berkeley and Los Angeles: University of California Press.

Burke, Kenneth. 1977. „Tradycyjne zasady retoryki”. Pamiętnik Literacki 68 (2): 219-250.

Carrane, Jim i Liz Allen. 2004. Improvising Better: A Guide for the Working Improviser. Portsmouth, NH: Heinemann Educ Books.

Głodowski, Włodzimierz. 1999. Bez słowa: komunikacyjne funkcje zachowań niewerbalnych. Warszawa: Hansa Communication.

Główczewski, Aleksander. 2013. Komizm w literaturze. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Halpern, Charna, Del Close, Kim H. Johnson. 1994. Truth in comedy. The manual of improvisation. Colorado Springs: Merriweather Publishing Ltd.

Johnstone, Keith. 1987. Impro. Improvisation and the Theatre. New York: Routledge.

Kennedy, George. 1992. “A Hoot in the Dark: The Evolution of General Rhetoric”. Philosophy & Rhetoric (25)1: 1-21.

Korolko, Mirosław. 1990. Sztuka retoryki. Podręcznik encyklopedyczny. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Lausberg, Heinrich. 2002. Retoryka literacka. Podstawy wiedzy o literaturze, przekł., oprac. i wstęp A. Gorzkowski. Bydgoszcz: Homini.

Lichański, Jakub Z. 2007. Retoryka. Historia – teoria – praktyka t. I. Warszawa: Wydawnictwo DiG.

Łukowska, Aleksandra. 2020. „Retoryka współczesnego teatru improwizowanego. Krytyka gatunkowa formatu Harold”. Res Rhetorica 7 (3): 158-184. DOI: https://doi.org/10.29107/rr2020.3.11

Nowak, Magdalena. 2010. „Multum facetias in dicendo prodesse saepe (Cic. De or. II 227) – Dowcip w retorycznej teorii i praktyce”. Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae XX/1: 69–84.

Pstrąg, Jakub. 2015. „Ja retoryczne”, Neurolingwistyka Praktyczna 1: 177-188.

Salinsky, Tom i Deborah Frances-White. 2013. The Improv Handbook: The Ultimate Guide to Improvising in Comedy, Theatre, and Beyond. New York: Bloomsbury Methuen Drama.

Spolin, Viola. 1963. Improvisation for the Theater. Northwestern University Press.

Pobrania

Opublikowane

2022-12-23

Jak cytować

Łukowska, Aleksandra. 2022. „Impro I Retoryczna Sztuka wywoływania Emocji”. "Res Rhetorica" 9 (4):148-65. https://doi.org/10.29107/rr2022.4.8.