"Res Rhetorica"
https://resrhetorica.com/index.php/RR
<p>Kwartalnik „<strong>Res Rhetorica</strong>" to recenzowane, punktowane naukowe czasopismo elektroniczne, powstałe w kręgu badaczy zrzeszonych w <a title="Link do strony Polskiego Towarzystwa Retorycznego" href="http://www.retoryka.edu.pl" target="_blank" rel="noopener"><strong>Polskim Towarzystwie Retorycznym</strong></a>.</p> <p>Tematyka czasopisma dotyczy retoryki jako teorii i praktyki komunikacji perswazyjnej. </p> <p>Kwartalnik służy jako forum wspólnej refleksji nad rolą retoryki w różnych praktykach komunikacyjnych i upowszechniania badań naukowych na temat retoryki dawnej i współczesnej.</p> <p>Zapraszamy do publikowania oryginalnych tekstów w formie studiów teoretycznych lub prac badawczych. Przyjmujemy atykuły ze wszystkich dyscyplin z dziedziny nauk humanistycznych oraz nauk społecznych.</p> <p>W „<strong>Res Rhetorica</strong>" ukazują się także opinie, recenzje książek oraz sprawozdania z ważnych wydarzeń naukowych. </p> <p>Numery publikowane są w marcu, czerwcu, wrześniu i grudniu. Artykuły przyjmowane są w trybie ciągłym, informacje o numerach tematycznych znajdują się w zakładce <a href="https://resrhetorica.com/index.php/RR/pages/view/zapowiedzi" target="_blank" rel="noopener">zapowiedzi</a>.</p> <p>Redakcja nie pobiera opłat za publikację. Czasopismo jest finansowane ze składek i grantów PTR. PTR jest członkiem <a href="https://oaspa.org/" target="_blank" rel="noopener">Open Access Scholarly Publishers Association (OASPA)</a>.</p> <p>W swojej pracy redakcja kieruje się zaleceniami <a href="https://publicationethics.org/" target="_blank" rel="noopener">The Committee on Publication Ethics (COPE)</a>. Szczegółowe procedury dostępne są <a href="https://publicationethics.org/files/Full%20set%20of%20Polish%20flowcharts.pdf" target="_blank" rel="noopener">tutaj</a>.</p> <p>„<strong>Res Rhetorica</strong>" figuruje w następujących bazach danych:</p> <ul> <li>SCOPUS</li> <li>Emerging Sources Citation Index (<a href="http://wokinfo.com/products_tools/multidisciplinary/esci/" target="_blank" rel="noopener">ESCI</a>) - wchodzącej w skład <strong>Web of Science Core Collection</strong>;</li> <li><a href="https://doaj.org/toc/2392-3113?source=%7B%22query%22%3A%7B%22filtered%22%3A%7B%22filter%22%3A%7B%22bool%22%3A%7B%22must%22%3A%5B%7B%22terms%22%3A%7B%22index.issn.exact%22%3A%5B%222392-3113%22%5D%7D%7D%2C%7B%22term%22%3A%7B%22_type%22%3A%22article%22%7D%7D%5D%7D%7D%2C%22query%22%3A%7B%22match_all%22%3A%7B%7D%7D%7D%7D%2C%22from%22%3A0%2C%22size%22%3A100%7D" target="_blank" rel="noopener">DOAJ</a> - Directory of Open Access Journals</li> <li><a href="https://dbh.nsd.uib.no/publiseringskanaler/erihplus/periodical/info.action?id=486595" target="_blank" rel="noopener">ERIH Plus</a> (European Reference Index for the Humanities Plus), </li> <li><a href="https://www.ceeol.com/search/journal-detail?id=1919" target="_blank" rel="noopener">CEEOL</a> (Central and Eastern European Online Library),</li> <li><a href="http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.cejsh-d3f8a3dd-2256-4188-aae8-89be9226a95e" target="_blank" rel="noopener">CEJSH</a> (The Central European Journal of Social Sciences and Humanities), </li> <li><a href="https://journals.indexcopernicus.com/" target="_blank" rel="noopener">ICI Journals Master List</a> (Index Copernicus Journals Master List), <strong>ICV 2021: 120,51</strong></li> <li><a href="http://bazhum.pl/bib/journal/683/" target="_blank" rel="noopener"> BazHum</a> (baza polskich czasopism naukowych z dziedziny humanistyki);</li> <li><a href="https://pbn.nauka.gov.pl/sedno-webapp/journals/51279" target="_blank" rel="noopener">Polska Bibliografia Naukowa</a>,</li> <li><a href="http://www.arianta.pl/" target="_blank" rel="noopener">Arianta</a> (baza naukowych i fachowych polskich czasopism elektronicznych).</li> </ul> <p>Archiwizowane jest także w Repozytorium Cyfrowym Biblioteki Narodowej.</p> <p>Punktacja: wg <em>Wykazu czasopism naukowyc</em>h MNiSW z dnia 05.01.2024 roku - <strong>100 punktów</strong>.</p> <p><img src="blob:https://resrhetorica.com/2c3460e8-03eb-4d8d-813e-2bcc2f8652be" /></p>Polish Rhetoric Societypl-PL"Res Rhetorica"2392-3113<p>Artykuły publikowane są na lincencji CC BY 4.0. Treść licencji jest dostępna tutaj: <span style="color: #000000; font-family: arial,helvetica,sans-serif;"> <a href="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/" target="_blank">https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/</a></span></p><p><span style="color: #000000; font-family: arial,helvetica,sans-serif;"><span id="result_box" lang="pl"><span>Artykuły opublikowane na licencji CC-BY (wersje postprint) mogą być udostępniane przez autorów każdemu, na dowolnej platformie lub za pośrednictwem dowolnego kanału komunikacyjnego pod warunkiem, że zostały przypisane do Res Rhetorica jako pierwotnego wydawcy.</span></span></span></p>Recenzja/Review: Bice Mortara Garavelli, Podręcznik retoryki. Przełożyła i opracowała Magdalena Ryszka-Kurczab, Kraków, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2023
https://resrhetorica.com/index.php/RR/article/view/825
Maria Załęska
Prawa autorskie (c) 2024 "Res Rhetorica"
http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
2024-03-282024-03-2811116316610.29107/rr2024.1.9On tradition, criticism, and green marketing
https://resrhetorica.com/index.php/RR/article/view/821
<p>Reviewer Frederik Appel Olsen takes issue with the approach we present in <em>The Virtues of Green Marketing: A Constructive Take on Corporate Rhetoric </em>(Palgrave Macmillan). In this response, we point out three aspects where Appel Olsen paints a misleading picture of our book. They concern a) the role of history in contemporary thinking, b) the role of Aristotle in our argumentation, and c) the legitimate place of rhetorical criticism. Thus, our response treats fundamental questions for the field of rhetoric.</p>Erik BengtsonOskar Mossberg
Prawa autorskie (c) 2024 "Res Rhetorica"
http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
2024-03-282024-03-2811115516210.29107/rr2024.1.8Retoryka (nie)pamięci – wprowadzenie do tematu numeru
https://resrhetorica.com/index.php/RR/article/view/824
Marek JezińskiAnna M. KiełbiewskaKatarzyna Molek-Kozakowska
Prawa autorskie (c) 2024 "Res Rhetorica"
http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
2024-03-282024-03-2811125Perseverance and zeal? Yes thanks: The ecology and endurance of a protest logo
https://resrhetorica.com/index.php/RR/article/view/759
<p>W artykule prześledzono tzw. ekologię (dzieje i społeczny wpływ) ikonicznego logotypu protestu wobec energii atomowej, który został stworzony w 1975 r. w Danii. Początkowo logotyp tworzył poczucie wspólnoty wśród aktywistów antynuklearnych. Był również narzędziem aktywizacji społecznej i pozyskiwania funduszy. W kolejnych latach motyw został wykorzystany do promocji różnych idei, w tym popierających wykorzystanie atomu. Współczesne pokolenie, choć wciąż rozpoznaje tzw. uśmiechnięte słońce, to ma z nim związane sprzeczne skojarzenia oraz traktuje je jako element nostalgiczny. W artykule wykorzystano analizę materiałów oraz wywiady, przeprowadzone m.in. z członkami duńskiego ruchu antynuklearnego z lat 70., a także z grupą współczesnej duńskiej młodzieży, aby w ten sposób przybliżyć retorykę nie tylko duńskiego, ale i globalnego ruchu antynuklearnego. Artykuł odwołuje się do teorii retorycznej sprawczości i ekologii, podkreślających nieprzewidywalność i wielostronne powiązania retoryki, a także jej potencjalną trwałość.</p>Kristine Marie Berg
Prawa autorskie (c) 2024 "Res Rhetorica"
http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
2024-03-282024-03-281118710610.29107/rr2024.1.5Retoryczna forma i funkcje prozdrowotnych treści w staropolskich kalendarzach
https://resrhetorica.com/index.php/RR/article/view/694
<p>Artykuł omawia związki staropolskich kalendarzy z medycyną. Ich podstawą była astrologia oraz utylitarność tych druków. Przeanalizowano wątki dotyczące zdrowia, miejsca ich prezentacji i funkcji, jaką pełniły w almanachach, z retorycznej perspektywy. Różnorodny materiał, od naukowych artykułów po krótkie porady, wiersze, przysłowia i prognostyki chorobowe wybrano z kalendarzy krakowskich, gdańskich, zamojskich i poznańskich. Uwzględniono ewolucję kalendarza, ale też trwałość staropolskiego modelu i obecności niektórych jego elementów aż do dziś.</p>Magdalena Piskała
Prawa autorskie (c) 2024 "Res Rhetorica"
http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
2024-03-282024-03-2811110612010.29107/rr2024.1.6Wokół uproszczonego stylu retorycznego wykładu akademickiego w języku obcym – przypadek studiów filologicznych
https://resrhetorica.com/index.php/RR/article/view/771
<p>W artykule omawia się wpływ stylu retorycznego na rozumienie wykładów w języku obcym. Proponuje się kilka typów zabiegów retorycznych, uzasadnionych z jednej strony teorią stylów retorycznych, z drugiej zaś wybranymi teoriami lingwistycznymi i wynikami badań kontrastywnych i typologicznych. Proponowany uproszczony styl retoryczny oparty jest na stylu prostym, <em>actio capital </em>i wybranych cechach z poziomu <em>elocutio</em>.</p>Jadwiga Linde-Usiekniewicz
Prawa autorskie (c) 2024 "Res Rhetorica"
http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
2024-03-282024-03-2811112113710.29107/rr2024.1.7Współczesna prolepsis w retoryce cyfrowej: role i funkcje wskazówek proleptycznych
https://resrhetorica.com/index.php/RR/article/view/757
<p>Autorzy analizują adaptację koncepcji <em>prolepsis </em>narracyjnej, stworzonej przez Gérarda Genette’a, w kontekście mediów społecznościowych, ukazując jej efektywność jako narzędzia retoryki antycypacyjnej w komunikacji cyfrowej. Badanie ilustruje, w jaki sposób cyfrowe wypowiedzi wykorzystują sygnały proleptyczne do przyciągnięcia uwagi i potencjalnego zaangażowania odbiorców, na podstawie analizy wybranych przykładów z Twittera i Facebooka. Koncepcja <em>prolepsis</em>, tradycyjnie związana z przewidywaniem narracyjnym w literaturze, okazuje się skutecznie funkcjonować w kontekście cyfrowym, gdzie pełni rolę mechanizmu przyciągania uwagi użytkownika. Ta adaptacja podkreśla dynamikę strategii retorycznych w ciągle ewoluującym krajobrazie nowych mediów, podkreślając ciągłość klasycznych zasad retoryki w nowych mediach. Przyszłe badania powinny uwzględniać studium korpusowe, które pozwoliłoby na dogłębne zbadanie różnorodnych sygnałów proleptycznych stosowanych przez influencerów w mediach społecznościowych. Dodatkowo, analiza perswazyjnej skuteczności <em>prolepsis</em>, wraz z jej potencjalnymi związkami z błędami logicznymi, mogłaby dostarczyć fascynujących wniosków. Wreszcie, badanie reakcji odbiorców na te sygnały mogłoby przyczynić się do bardziej kompleksowego zrozumienia ich wpływu.</p>Alina LandowskaAndrea RocciMarcin Koszowy
Prawa autorskie (c) 2024 "Res Rhetorica"
http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
2024-04-032024-04-0311113815410.29107/rr2024.1.10Przeciw niepamięci – retoryka wspomnienia rodzinnego w „Fałszerzach pieprzu" Moniki Sznajderman
https://resrhetorica.com/index.php/RR/article/view/804
<p>Autorka proponuje rozważania nad perswazyjną intencją książki Moniki Sznajderman <em>Fałszerze pieprzu. Historia rodzinna. </em>W perspektywie retoryki wspomnienia rodzinnego rozważone zostały zagadnienia niepamięci, traumatycznych białych plami postpamięci jako procesów psychologiczno-społecznych, prowadzących do potrzeby rekonstrukcji własnej tożsamości i dokonania własnych wyborów etycznych. Ramą dla analiz stała się triada retorycznych sposobów przekonywania, czyli <em>lógos</em>, <em>éthos </em>i <em>pathos </em>oraz semantyka i filozofia fotografii.</p>Magdalena Piechota
Prawa autorskie (c) 2024 "Res Rhetorica"
http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
2024-03-282024-03-2811162710.29107/rr2024.1.1Retoryka wykluczenia a retoryka uwiarygodnienia: „prawdziwi Polacy” w dyskursie parlamentarnymi Polacy” w dyskursie parlamentarnym
https://resrhetorica.com/index.php/RR/article/view/799
<p>Rozróżnienie na „swoich” i „obcych” jest dla władzy narzędziem kształtowania tożsamości narodowej poprzez określenie granic przynależności i wykluczenia. Celem badania była analiza definiowania wyrażenia <em>prawdziwi Polacy </em>w przemówieniach w Sejmie. Analiza została przeprowadzona na stworzonym korpusie przemówień sejmowych z lat 1989-2023, składającym się z ponad 291 tys. wystąpień z obrad plenarnych. Badanie kontekstu przywołania wyrażenia <em>prawdziwi Polacy</em>, towarzyszących mu emocji, typu budowania opozycji między „prawdziwymi Polakami” a resztą narodu, w połączeniu z analizą zastosowanych toposów (<em>loci</em>), pozwoliło na wysunięcie wniosków dotyczących politycznych intencji posługiwania się tym wyrażeniem, które interpretujemy w kategoriach „retoryki wykluczenia” i „retoryki uwiarygodnienia”. Poprzez zastosowanie tej perspektywy, wyniki badania rzucają nowe światło na uniwersalne mechanizmy konstruowania tożsamości narodowej w dyskursie publicznym, ukazując, jak klasyczne schematy argumentacyjne adaptowane są do współczesnych debat politycznych.</p>Tomasz RawskiAgnieszka KwiatkowskaHubert Plisiecki
Prawa autorskie (c) 2024 "Res Rhetorica"
http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
2024-03-282024-03-28111285110.29107/rr2024.1.2Retoryka pamięci zbiorowej – ujęcia, perspektywy i problemy badawcze
https://resrhetorica.com/index.php/RR/article/view/788
<p>Artykuł stanowi próbę zdefiniowania terminu „retoryka pamięci”. W pierwszej części przedstawiono lingwistyczne ujęcie pamięci zbiorowej, definiowanej jako obraz przeszłości kreowany w tekście oraz pamiętania jako praktyki komunikatywnej. Zwrócono także uwagę na rolę jednostki w procesie pamiętania. W kolejnych częściach przedstawiono kluczowe koncepcje retoryki pamięci oraz założenia retoryki wizualnej i multimodalnej. Ostatnia część stanowi retoryczną analizę przemówienia wygłoszonego przez Mariana Turskiego w 80. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim. Analizowany tekst – intertekstualny i interikoniczny – zawiera i przywołuje obrazy przeszłości, a zarazem służy pamiętaniu – ukazuje przeszłość jako <em>continuum</em>, proces. Analiza – zgodnie z założeniami retoryki multimodalnej – składa się z trzech części: analiza syntaktyczna (środki semiotyczne), analiza semantyczna (znaczenie), analiza pragmatyczna (funkcje znaków).</p>Marta Wójcicka
Prawa autorskie (c) 2024 "Res Rhetorica"
http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
2024-03-282024-03-28111526510.29107/rr2024.1.3"Musiało tak być, bo bez tego by nie było nic". Językowe środki perswazji w relacjach wspomnieniowych z Archiwum Historii Mówionej Muzeum Powstania Warszawskiego (na wybranych przykładach)
https://resrhetorica.com/index.php/RR/article/view/784
<p>Przedmiotem artykułu są mechanizmy i wybrane gramatyczno-leksykalne środki perswazji językowej dominujące w narracjach wspomnieniowych świadków powstania warszawskiego. Materiał badawczy stanowi ponad 3400 wywiadów utrwalonych w postaci transkrypcji i opracowanych w ramach projektu pn. Archiwum Historii Mówionej Muzeum Powstania Warszawskiego. Teoretyczno-metodologiczne zaplecze analiz to założenia lingwistyki pamięci, czerpiącej m.in. z ustaleń stylistyki i retoryki, oraz lingwistyki korpusowej. W analizach skorzystano również z rozróżnienia mechanizmów, za pomocą których realizuje się funkcja perswazyjna, autorstwa Stanisława Barańczaka. Przeprowadzone badania, wypełniające lukę w dociekaniach sprofilowanych pamięcioznawczo pozwalają stwierdzić, że narracja historyczna może być postrzegana jako struktura retoryczna, a poznanie przeszłości polega na jej konstruowaniu, w czym decydującą rolę odgrywa język.</p>Beata DudaEwa Ficek
Prawa autorskie (c) 2024 "Res Rhetorica"
http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
2024-03-282024-03-28111668610.29107/rr2024.1.4