Potencjał metodyczny debat konkursowych w dydaktyce akademickiej

Autor

  • Paweł Gondek

DOI:

https://doi.org/10.29107//rr2024.4.2

Słowa kluczowe:

debata konkursowa, dialektyka, argumentacja, metoda, dydaktyka akademicka

Abstrakt

Debata konkursowa stanowi gatunek retoryczny, który charakteryzuje się określoną konwencją, przekonującym przekazem argumentacyjnym, formą rywalizacyjną oraz oceną ekspercką. Debata jest wykorzystywana w edukacji głównie do doskonalenia kompetencji komunikacyjnych. W artykule wskazuje się na propozycję zastosowania debaty konkursowej w dydaktyce akademickiej jako metody wspomagającej rozwój umiejętności i postaw badawczych. Podstawowym odniesieniem historycznym i systemowym dla takiego zastosowania debat jest dialektyka, stanowiąca zbiór zagadnień z zakresu teorii dyskusji i argumentacji. Na tej podstawie postuluje się nadanie debatom rangi sporu naukowego, którego rozstrzygnięcie oparte jest na procedurze symetrycznej dyskusji argumentacyjnej. Wyróżnione w artykule metodyczne sposoby zastosowania debat w edukacji pozwalają na doskonalenie efektów heurystycznego, krytycznego i kreatywnego myślenia.

Pobrania

Statystyki pobrań niedostępne.

Bibliografia

Aristotle. 1955. On Sophistical Refutation, On Coming-to-be and Passing-away, On the Cosmos, trans. E. S. Forster, M. A.; D. J. Furley, M.A., The Loeb Classical Library. London: William Heinemann Ltd, Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.

Aristotle. 1960 Posterior Analytics, Topica, trans. H. Tredennick, M.A., E. S. Forster, M.A., The Loeb Classical Library. London: William Heinemann Ltd, Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.

Berti, Enrico. 1978. “Ancient Greek Dialectic as Expression of Freedom of Thought and Speech”. Journal of the History of Ideas 39 (3): 347-370.

Berti, Enrico. 2015, Arystoteles w XX wieku, przeł. A. Dudzińska-Facca i D. Facca. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.

Budzyńska-Daca, Agnieszka. 2015. Retoryka debaty. Polskie wielkie debaty przedwyborcze 1995-2010. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Budzyńska-Daca, Agnieszka. 2011. „Debaty konkursowe i telewizyjne debaty przedwyborcze – problemy dispositio w dwóch realizacjach gatunkowych”. Forum Artis Rhetoricae 2:137-153.

Boetius Severinus. 1891. „Elencorum Sophisticorum Aristotelis Libro Duo Interpretatio”. In Patrologiae Latinae Cursus Completus. Tomus LXIV Parisiis, Apud Garnier Fratres, Editores Et J.-P. Migne Successores.

Gondek, Paweł. 2014. „Dysputa scholastyczna jako przykład sporu naukowego”. Forum Artis Rhetoricae 3: 7-21.

Gondek, Paweł i Sobek, Jacek. 2023. Przewodnik po metodach angażujących w proces uczenia się. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Grice, Paul. 1977. „Logika a konwersacja”, tłum. J. Wajszczuk. Przegląd Humanistyczny 6: 85-99.

Hołówka, Teresa. 1998. Błędy, spory, argumenty. Szkice z logiki stosowanej. Warszawa: Wydział Filozofii i Socjologii UW.

Jagger, Suzy. 2013. “Affective learning and the classroom debate”. Innovations in Education and Teaching International 50 (1): 38–50.

Johnson, Ralph H. 2012. “When Informal Logic Met Critical Thinking” Inquiry: Critical Thinking Across the Disciplines 27 (3): 5-14.

Kamiński, Stanisław. 1993. „Argumentacja filozoficzna w ujęciu analityków”. W: S. Kamiński. Filozofia i metoda. Studia z dziejów metod filozofowania, 133-149. Lublin: TN KUL.

Kamiński, Stanisław. 1994. „Systematyzacja typowych błędów logicznych”. W S. Kamiński, Metoda i język. Studia z semiotyki i metodologii nauk, 199-230. Lublin: TN KUL.

Kiereś-Łach, Joanna. 2015. Filozofia i retoryka. Kontekst myślowy „Nowej retoryki” Chaima Perelmana. Lublin: Wydawnictwo Academicon.

Kiljan Konrad i Modrzejewska Ewa. 2024, „Debata turniejowa w międzynarodowej perspektywie”. W Debata. Retoryka dla demokracji, red. Agnieszka Budzyńska-Daca i Ewa Modrzejewska, 101-117. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Kleszcz, Ryszard. 2014. „Karl Popper: kłopoty z racjonalizmem, kłopoty z filozofią”. Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria 4: 139-161.

Labuda, Wojciech. 2021. „Filozofia debaty oksfordzkiej”. W Szermierka na słowa. O debacie oksfordzkiej i nie tylko, red. Tomasz Dołęgowski, Wojciech Labuda, 287-380. Warszawa: Poltext.

Leff, Michael. 2002. “The Relation Between Dialectic and Rhetoric in a Classical and a Modern Perspective.” W Dialectic and Rhetoric. The Warp and Woof of Argumentation Analysis, red. Frans H. van Eemeren i Peter Houtlosser, 53-63. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.

Lissewski, Piotr. 2011. „Retoryczne aspekty stosowania metody paraseminaryjnej w edukacji politycznej”. W Dydaktyka retoryki, red. Barbara Sobczak i Halina Zgółkowa, 105-111. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Nowak, Paweł. 2020. „Jak debaty oksfordzkie rozwijają kompetencje przyszłości”. W Szkolne Kluby Debat Oksfordzkich – Poradnik, 11-19. Fundacja „Projekty Edukacyjne”.

Novikoff, Alex J. 2013. The Medieval Culture of Disputation: Pedagogy, Practice, and Performance. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.

Pszczołowski, Tadeusz. 1963. Umiejętność przekonywania i dyskusji. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Rogowska, Kinga J. i Buła, Krzysztof. 2024. „Sędziowanie na turniejach debat w Polsce – analiza porównawcza systemów oceny”. W Debata. Retoryka dla demokracji, red. Agnieszka Budzyńska-Daca i Ewa Modrzejewska, 139-154. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Rogowska, Kinga J., Kosman, Marcin i Łukowska, Aleksandra. 2024. „Formaty debat”, W Debata. Retoryka dla demokracji, red. Agnieszka Budzyńska-Daca i Ewa Modrzejewska,345-394. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Rubinelli, Sara. 2009. Ars Topica. The Classical Technique of Constructing Arguments from Aristotle to Cicero. Berlin: Springer.

Ryszka-Kurczab, Magdalena. 2024. „Dysputa w średniowieczu: dysputa scholastyczna i dysputa erystyczna (Obligationes)”. W Debata. Retoryka dla demokracji, red. Agnieszka Budzyńska-Daca i Ewa Modrzejewska, 51-63. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Sajdak, Anna. 2016. „Interdyscyplinarność dydaktyki akademickiej”. Roczniki Komisji Nauk Pedagogicznych 69: 5-16.

Spranzi, Marta. 2011. The Art of Dialectic Between Dialogue and Rhetoric: The Aristotelian Tradition. Amsterdam and Philadelphia: John Benjamins Pub. Co.

Stump, Eleonore. 1989. Dialectic and Its Place in the Development of Medieval Logic. Ithaca and London: Cornell University Press.

Swieżawski, Stefan. 1974. Dzieje filozofii europejskiej w XV wieku, tom 2. Wiedza. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.

Szeja, Jerzy. 2003. „Debaty szkolne jako element kształcenia retorycznego”. W Uwieść słowem czyli retoryka stosowana, red. Jakub Z. Lichański, 109-121. Warszawa: Wydawnictwo DiG,.

Toulmin, Stephen E. 1958. The Uses of Argument. Cambridge: Cambridge University Press.

Walczak, Paweł. 2012. „Rozmowa sokratyczna: założenia, przebieg, praktyka”. Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria 3:265-379.

Wasilewska-Kamińska, Ewa. 2016. Myślenie krytyczne jako cel kształcenia. Warszawa: Wydawnictwa UW.

Pobrania

Opublikowane

31-12-2024

Jak cytować

Gondek, Paweł. 2024. “Potencjał Metodyczny Debat Konkursowych W Dydaktyce Akademickiej”. Res Rhetorica 11 (4): 24-38. https://doi.org/10.29107//rr2024.4.2.