Impro i retoryczna sztuka wywoływania emocji
DOI:
https://doi.org/10.29107/rr2022.4.8Słowa kluczowe:
improwizacja, impro, teatr, wywoływanie emocji, humorAbstrakt
Artykuł ma na celu przedstawienie takich schematów i działań retorycznych we współczesnej improwizacji teatralnej (tzw. impro), które budują zaangażowanie widowni i wywołują w niej emocje. Badanie skupione było na dwóch obszarach: ujęciu schematów działania improwizatorów i zasad z podręczników impro, na które nałożona została perspektywa retoryczna oraz problematyki identyfikacji z audytorium w teorii Kennetha Burke’a. W celu egzemplifikacji przedstawianych teorii, przytoczony został spektakl improwizowany o charakterze długiej formy fabularnej. Badanie wykazało, że w improwizacji można odnaleźć zabiegi retoryczne stosowane w celu wywołania reakcji emocjonalnych oraz utrzymania uwagi audytorium.
Pobrania
Bibliografia
Abramowska, Janina. 1982. „Topos i niektóre miejsca wspólne badań literackich”. Pamiętnik Literacki 73(1/2): 3-23.
Adams, Kenn. 2007. How to Improvise a Full-Length Play. The Art of Spontaneous Theater. New York: Allworth Press.
Amossy, Ruth. 2001. „Ethos at the Crossroads of Disciplines: Rhetoric, Pragmatics, Sociology”. Poetics Today 22 (1): 1-23. DOI: 10.1215/03335372-22-1-1.
Budzyńska-Daca, Agnieszka. 2008. „Pronuntiatio, czyli sztuka wygłaszania mowy”. W Retoryka, M. Barłowska, A. Budzyńska-Daca, P. Wilczek (red.), 151-170. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Budzyńska-Daca, Agnieszka. 2022. „Retoryka wizerunku publicznego”. Res Rhetorica 9 (2): 101-120.DOI: https://doi.org/10.29107/rr2022.2.6
Burke, Kenneth. 1969. A Rhetoric of Motives. Berkeley and Los Angeles: University of California Press.
Burke, Kenneth. 1977. „Tradycyjne zasady retoryki”. Pamiętnik Literacki 68 (2): 219-250.
Carrane, Jim i Liz Allen. 2004. Improvising Better: A Guide for the Working Improviser. Portsmouth, NH: Heinemann Educ Books.
Głodowski, Włodzimierz. 1999. Bez słowa: komunikacyjne funkcje zachowań niewerbalnych. Warszawa: Hansa Communication.
Główczewski, Aleksander. 2013. Komizm w literaturze. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Halpern, Charna, Del Close, Kim H. Johnson. 1994. Truth in comedy. The manual of improvisation. Colorado Springs: Merriweather Publishing Ltd.
Johnstone, Keith. 1987. Impro. Improvisation and the Theatre. New York: Routledge.
Kennedy, George. 1992. “A Hoot in the Dark: The Evolution of General Rhetoric”. Philosophy & Rhetoric (25)1: 1-21.
Korolko, Mirosław. 1990. Sztuka retoryki. Podręcznik encyklopedyczny. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Lausberg, Heinrich. 2002. Retoryka literacka. Podstawy wiedzy o literaturze, przekł., oprac. i wstęp A. Gorzkowski. Bydgoszcz: Homini.
Lichański, Jakub Z. 2007. Retoryka. Historia – teoria – praktyka t. I. Warszawa: Wydawnictwo DiG.
Łukowska, Aleksandra. 2020. „Retoryka współczesnego teatru improwizowanego. Krytyka gatunkowa formatu Harold”. Res Rhetorica 7 (3): 158-184. DOI: https://doi.org/10.29107/rr2020.3.11
Nowak, Magdalena. 2010. „Multum facetias in dicendo prodesse saepe (Cic. De or. II 227) – Dowcip w retorycznej teorii i praktyce”. Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae XX/1: 69–84.
Pstrąg, Jakub. 2015. „Ja retoryczne”, Neurolingwistyka Praktyczna 1: 177-188.
Salinsky, Tom i Deborah Frances-White. 2013. The Improv Handbook: The Ultimate Guide to Improvising in Comedy, Theatre, and Beyond. New York: Bloomsbury Methuen Drama.
Spolin, Viola. 1963. Improvisation for the Theater. Northwestern University Press.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 "Res Rhetorica"
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły publikowane są na lincencji CC BY 4.0. Treść licencji jest dostępna tutaj: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/
Artykuły opublikowane na licencji CC-BY (wersje postprint) mogą być udostępniane przez autorów każdemu, na dowolnej platformie lub za pośrednictwem dowolnego kanału komunikacyjnego pod warunkiem, że zostały przypisane do Res Rhetorica jako pierwotnego wydawcy.
